Bài viết của Ông Đinh Hồng Kỳ, đăng trên Forbes Việt Nam, xuất bản ngày 19/08/2025
TP.HCM, với dân số hơn 14 triệu người, đang được định hình lại để trở thành một siêu đô thị hiện đại – không chỉ gói gọn trong đất liền, mà còn gắn kết mạnh mẽ với kinh tế biển. Trong bối cảnh đó, Vũng Tàu không còn đơn thuần là nơi nghỉ cuối tuần nữa, mà có cơ hội trở thành trung tâm kinh tế biển chiến lược—tương tự như vai trò của Yokohama với Tokyo hay Shenzhen với Hồng Kông.
1. Bốn trụ cột giá trị hiếm có
Vũng Tàu sở hữu bốn yếu tố chiến lược cùng tồn tại đồng thời: cảng nước sâu tầm cỡ quốc tế (Cái Mép – Thị Vải), cửa ngõ hàng không hiện đại (sân bay Long Thành đang được mở rộng), quần thể giải trí – nghỉ dưỡng cao cấp (Hồ Tràm), và định hướng phát triển năng lượng xanh cho vùng Đông Nam Bộ. Những yếu tố này kết hợp tạo ra một “chu trình khép kín”: hàng hóa và khách quốc tế đến qua cảng và sân bay → về TP.HCM/thị trường miền Tây qua cao tốc và đường sắt – đường bộ liên vùng → luân chuyển qua hệ thống vành đai trong tương lai. Khi mạng lưới này hoàn chỉnh, Vũng Tàu sẽ là cửa ngõ biển thật sự cho TP.HCM—không chỉ là khu nghỉ dưỡng.
Một mô hình quốc tế nổi bật là JAFZA của Dubai: cảng nước sâu + khu tự do thương mại + tuyến bay quốc tế đã biến vùng này thành trung tâm logistics lẫn tài chính toàn cầu. Nếu khu vực FTZ Cái Mép được phát triển đúng hướng, Vũng Tàu có thể tạo ra cú hích tương tự, biến lợi thế vị trí thành năng lực cạnh tranh bền vững.
2. Hồ Tràm – Nơi đánh thức nhu cầu giải trí quốc tế cao cấp
Tổ hợp The Grand Hồ Tràm đã hình thành mảnh ghép giải trí–du lịch cao cấp tại khu vực, với resort – sân golf The Bluffs – casino 5.000 m² hoạt động 24/7 cho khách quốc tế. Đây là một “neo giải trí” tinh hoa, thu hút dòng khách hạng sang, đồng thời nâng tầm thương hiệu Hồ Tràm – Vũng Tàu trên bản đồ du lịch cao cấp
Khi Việt Nam cam kết hướng tới Net Zero 2050, Vũng Tàu còn có thể phát triển thành “trung tâm năng lượng xanh” của vùng Đông Nam Bộ, vừa phục vụ logistics xanh, vừa hấp dẫn dòng vốn đầu tư theo tiêu chí ESG – đây là lợi thế ngày càng giá trị trong quy hoạch tài chính tương lai.
3. Bài học từ quốc tế: Busan, Dubai, Monaco
-
Busan (Hàn Quốc): Là một trong những cảng lớn nhất châu Á, đồng thời phát triển du lịch và sự kiện biển MICE. Mô hình “kép hóa” cảng – du lịch – sự kiện là bài học cho Vũng Tàu không tách rời giữa công nghiệp cảng và đô thị vịnh.
-
Dubai (Jebel Ali): Kết hợp cảng nước sâu, FTZ, và hàng không để trở thành trung tâm thương mại – logistics – tài chính, kéo theo cả du lịch xa xỉ. FTZ chính là “mỏ neo thể chế” thu hút các chuỗi doanh nghiệp toàn cầu.
-
Monaco/Monte Carlo: Xây dựng hình ảnh xa xỉ qua casino, du thuyền, tài chính tư nhân. Vũng Tàu có thể “bản địa hóa” mô hình này bằng cách kết hợp casino – golf – du thuyền – wellness, nhưng cần minh bạch và kiểm soát tác động xã hội – môi trường.
4. So sánh trong nước: Vũng Tàu nổi bật ở kết nối
Các đô thị biển Việt Nam khác như Hạ Long, Đà Nẵng, Nha Trang, Phú Quốc đều mạnh ở mỗi điểm riêng, nhưng thường thiếu kết nối hạ tầng – logistics hoặc không có mô hình cảng nước sâu như Vũng Tàu.
-
Hạ Long – Lạch Huyện: Mạnh du lịch và cảng, nhưng thiếu sân bay quốc tế mới như Long Thành.
-
Đà Nẵng – Liên Chiểu: Cảng đang phát triển và du lịch MICE mạnh, nhưng không cân bằng được lợi thế kết nối mặt biển – mặt đất như vùng TP.HCM – Cái Mép.
-
Nha Trang – Cam Ranh: Thuộc nhóm điểm du lịch nhanh, nhưng không có cảng trung chuyển container lớn.
-
Phú Quốc: Nghỉ dưỡng cao cấp với casino, nhưng địa lý quá tách biệt khiến logistics hạn chế.
5. Xu hướng “đô thị vịnh” – Nhu cầu thực từ tầng lớp thượng lưu
Các thành phố như Vancouver, Sydney, San Francisco chứng minh bất động sản ven vịnh luôn đạt giá và tỷ lệ lấp đầy cao nhờ cảnh quan, tiện ích sức khỏe, kết nối quốc tế. Xu hướng tương tự đang lan tới Việt Nam: Nha Trang, Hạ Long, và tiềm năng ở Vũng Tàu. Cùng với xu hướng wellness/medical tourism hậu đại dịch, Vũng Tàu có cơ hội phát triển thành “đô thị vịnh dành cho tầng lớp thượng lưu châu Á” với du thuyền – y tế – nghệ thuật – ẩm thực – wellness – golf.
Tuy nhiên, cần tránh bẫy “đô thị nghỉ dưỡng” như một số nơi Thái Lan hay Campuchia từng trải qua. Các giải pháp bao gồm: phát triển FTZ và sandbox dịch vụ cảng – logistics – tài chính; áp dụng chuẩn môi trường vịnh, đo theo chất lượng nước, giám sát xả thải, quản lý rác nhựa, sử dụng “sea–science–spa” thay vì “sea–sun–sand”; hoàn thiện hạ tầng kết nối (cao tốc, buýt nhanh, đường sắt nhẹ); và quản trị điểm đến casino như một phần của hệ hệ sinh thái đa chiều – không chỉ là mục tiêu duy nhất.
6. Tầm nhìn tam giác kinh tế mới: TP.HCM – Bình Dương – Vũng Tàu
Nếu sứ mệnh thể chế (FTZ, cơ chế đặc thù) được triển khai đồng bộ cùng chìa khóa hạ tầng, vùng tam giác TP.HCM (tài chính – công nghệ) – Bình Dương (công nghiệp công nghệ cao) – Vũng Tàu (biển – năng lượng – logistics) có thể trở thành một cực tăng trưởng mới trong thập kỷ tới. Vũng Tàu có tiềm năng trở thành “Busan của Việt Nam”.
Kết luận
Vũng Tàu đang có lợi thế hiếm có: một đô thị ven biển vừa sở hữu cảng nước sâu quốc tế, vừa là điểm đến nghỉ dưỡng – giải trí cao cấp. Khi các thành phần cảng, năng lượng xanh, du lịch cao cấp và hạ tầng đồng bộ khớp lại, “vành đai vịnh” Gành Rái – Long Thành – Thủ Thiêm sẽ biến Vũng Tàu từ điểm tắm biển cuối tuần thành trung tâm kinh tế dịch vụ biển – logistics – năng lượng xanh, đưa TP.HCM tiến thêm một bước trên hành trình vươn đến cấp độ đô thị vịnh châu Á.
Link bài viết đăng trên trang Forbes Việt Nam: https://forbes.vn/vung-tau-diem-tua-vinh-bien-de-tp-hcm-vuon-tam-chau-a
